సినిమా స్టంట్ ఆర్టిస్ట్స్ - ప్రాణాలతో చెలగాటం ఆడుతున్న జీవితాలు

సినిమాలు మనకు ఎంటర్టైన్మెంట్ ఇస్తాయి. హీరోలు ఎగిరి పడటం, కార్లు పేల్చడం, హై-స్పీడ్ చేస్ సీన్స్ అన్నీ మనల్ని థ్రిల్‌లో ఉంచుతాయి. కానీ ఈ స్పెక్టేకిల్ వెనుక ఉన్న నిజం ఏమిటంటే, స్టంట్ ఆర్టిస్ట్స్ ప్రాణాలను పణంగా పెట్టి ఈ సీన్స్‌లను చేస్తున్నారు. ఇండియన్ సినిమా ఇండస్ట్రీ బిలియన్ డాలర్ల విలువైనది అయినా, ఇంకా స్టంట్ ఆర్టిస్ట్స్ కోసం సరైన సేఫ్టీ రెగ్యులేషన్లు లేవు.

ఇటీవల, తమిళ సినిమా స్టంట్ మాస్టర్ ఎస్. మోహన్రాజ్ (ఎస్.ఎం. రాజు) వేట్టువం సినిమా షూటింగ్ సమయంలో కారు యాక్సిడెంట్‌లో మరణించారు. ఇది కేవలం ఒక్క ప్రాణం కాదు, ఇండస్ట్రీలో దశాబ్దాలుగా స్టంట్ ఆర్టిస్ట్స్ ఎదుర్కొంటున్న ప్రమాదాలకు ఒక ఉదాహరణ.

ప్రాచీన కాలం నుండి ప్రస్తుతం వరకు: స్టంట్ ప్రమాదాల చరిత్ర

1980లో మలయాళ సినిమా సూపర్ స్టార్ జయన్ హెలికాప్టర్ స్టంట్ చేస్తున్నప్పుడు మరణించారు. 2016లో కన్నడ సినిమా మస్తీ గుడి షూటింగ్ సమయంలో ఇద్దరు స్టంట్ మెన్ జీవ రక్షణ జాకెట్లు లేకుండా హెలికాప్టర్ నుండి జలాశయంలోకి దూకారు. ఫలితంగా వారు మునిగి మరణించారు. 2025లో తమిళ సినిమా వేట్టువం షూటింగ్ సమయంలో ఎస్.ఎం. రాజు కారు ప్రమాదంలో మరణించారు.

2024లో, బ్రోమాన్స్ సినిమా కార్ చేస్ సీన్ సమయంలో అర్జున్ అశోకన్ మరియు సంగీత్ ప్రతాప్ గాయపడ్డారు. ఇలాంటి సంఘటనలు ఎన్నో జరుగుతున్నాయి, కానీ స్టంట్ ఆర్టిస్ట్స్ ఇంకా సురక్షితంగా పని చేసే వాతావరణం లేదు.

ప్రశ్న: ఇది కేవలం యాదృచ్ఛిక ప్రమాదాల శ్రేణా? లేక సినిమా ఇండస్ట్రీలో స్టంట్ ఆర్టిస్ట్స్ సురక్షితతను విస్మరించడం వల్ల కలిగిన ఫలితమా?

---

భాగం 1: స్టంట్ ఆర్టిస్ట్స్ ఎదుర్కొంటున్న ప్రధాన సమస్యలు

1. సేఫ్టీ నియమాలు – కాగితంపై మాత్రమే ఉన్నాయి

• సినిమా ఇండస్ట్రీలో స్టంట్ సీన్స్ కోసం ఏకీకృత సేఫ్టీ నియమాలు లేవు.

• ప్రతి స్టంట్ టీమ్ తమదైన ఏర్పాట్లతో పని చేస్తుంది. క్రాష్ మ్యాట్స్, రోప్‌లు, హెల్మెట్లు వంటి సేఫ్టీ ఉపకరణాలు స్టంట్ టీమే ఏర్పాటు చేసుకోవలసి ఉంటుంది.

• సాయి ధనుష్ (స్టంట్ ఆర్టిస్ట్స్ అసోసియేషన్ సెక్రటరీ) చెప్పినట్లు, "ప్రతి స్టంట్ ఒక్కటే, కానీ దాన్ని సురక్షితంగా చేయడానికి ఒక నిర్దిష్ట ప్రోటోకాల్ లేదు."

• హాలీవుడ్, చైనా సినిమా ఇండస్ట్రీలలో ప్రతి స్టంట్ కు స్ట్రిక్ట్ సేఫ్టీ ప్రోటోకాల్స్ ఉంటాయి. కానీ భారతదేశంలో, ఏకీకృత నియమాలు లేవు.

• "చాలా సినిమాల్లో స్టంట్ టీమే తమ సేఫ్టీ ఏర్పాట్లు చేసుకుంటారు. ప్రొడక్షన్ హౌస్ కేవలం బడ్జెట్ ఇస్తుంది" – సాయి ధనుష్ (స్టంట్ డైరెక్టర్).

• ఉదాహరణ: 2019లో సాహో సినిమాలో భాస్కర్ మాస్టర్ 40 అడుగుల ఎత్తు నుండి పడిపోయి కాలరుఎముక విరిగింది. ఆయనకు 6 నెలలు పని చేయలేకపోయారు.

2. ఇన్సురెన్స్ లేకపోవడం – ఒక అంధకారమయ పరిస్థితి

• 90% స్టంట్ ఆర్టిస్ట్స్ కు ప్రాణ, వైద్య ఇన్సురెన్స్ లేదు.

• తమిళనాడులో కేవలం ₹1 లక్ష మేరకు ఎక్సిడెంట్ కవరేజీ మాత్రమే ఉంది. ఇది తీవ్రమైన గాయాలకు సరిపోదు, కానీ  హాస్పిటల్ బిల్లు ₹5 లక్షలు దాటవచ్చు.

• స్టంట్ ఆర్టిస్ట్స్ "హై-రిస్క్" కేటగిరీలో ఉన్నారని ఇన్సురెన్స్ కంపెనీలు కవరేజీ నిరాకరిస్తున్నాయి.

• "మేము ఇన్సురెన్స్ కంపెనీలకు హై-రిస్క్ కేటగిరిలో ఉన్నాము. మాకు పాలిసీలు ఇవ్వడానికి నిరాకరిస్తున్నారు" – సాయి ధనుష్ (స్టంట్ కోఆర్డినేటర్).

• సాయి ధనుష్ చెప్పినట్లు, "ఒక్క ప్రమాదంతో కుటుంబం అప్పులపాలవుతుంది. ప్రొడ్యూసర్లు స్వచ్ఛందంగా సహాయం చేస్తే తప్ప, ఏమీ లేదు."

3. ప్రొడ్యూసర్ల నిర్లక్ష్యం – బడ్జెట్ కోసం సేఫ్టీ కట్

• సినిమా బడ్జెట్ లో స్టంట్ సేఫ్టీకి కేవలం 2-3% మాత్రమే కేటాయిస్తారు.

• హై-బడ్జెట్ సినిమాలు కూడా: 2022లో ఆర్.ఆర్.ఆర్ లో రామ్ చరణ్ ఫైర్ స్టంట్ చేసినప్పుడు, 3 మంది స్టంట్ మెన్ ముఖాల్లో తీవ్రమైన దహనాలు ఏర్పడ్డాయి.

4. ట్రైనింగ్ మరియు రిహార్సల్స్ లేకపోవడం

• పెద్ద స్టంట్ సీన్స్ కోసం రిహార్సల్స్ ఉంటాయి, కానీ చిన్న స్టంట్స్ (ఉదా: పడిపోవడం, కొట్టుకోవడం) ఎక్కువగా ట్రైనింగ్ లేకుండానే చేస్తారు.
• అన్నియన్ సినిమా షూటింగ్ సమయంలో రోప్ తెగిపోయి 20 మంది స్టంట్ మెన్ పడిపోయి తీవ్రంగా గాయపడ్డారు.

---

భాగం 2: ఎందుకు ఈ పరిస్థితి? రూట్ కారణాలు

1. ప్రభుత్వం యొక్క నిర్లక్ష్యం

• సినిమా శ్రామిక చట్టాలు (Cine Workers Act) స్టంట్ ఆర్టిస్ట్స్‌కు ప్రత్యేకంగా సురక్షితతను పరిగణలోకి తీసుకోవు.

• "మేము 2019 నుండి లేబర్ మినిస్టర్‌కు మెమోలు పంపుతున్నాము. కానీ ఇంకా ఏమీ చర్య తీసుకోలేదు" – సాయి ధనుష్ (AICWA) ప్రతినిధి.

2. యూనియన్లు మాత్రమే పోరాడుతున్నాయి(యూనియన్ల శక్తి పరిమితం)

• FEFKA (మలయాళం), SAMA (తెలుగు/తమిళం) వంటి స్టంట్ యూనియన్లు పోరాడుతున్నాయి. కానీ వారికి కాన్సిస్టెంట్ మద్దతు లేదు.

• "చాలా స్టంట్ మెన్ ఫ్రీలాన్సర్లు. వారు యూనియన్లలో చేరడానికి భయపడతారు" – సాయి ధనుష్ (KFPA).

• కానీ గవర్నమెంట్ సపోర్ట్ లేకుండా వారి ప్రభావం పరిమితంగా ఉంటుంది.

3. ఆడియెన్స్ డిమాండ్ – రియలిజం కోసం ప్రాణాలను పణంగా పెట్టడం

• "ఆడియెన్స్ ఇప్పుడు రియల్ స్టంట్స్ కోరుకుంటున్నారు. CGI వాడితే 'నమ్మకం లేదు' అంటారు" – సాయి ధనుష్ (స్టంట్ డైరెక్టర్).

• ఉదాహరణ: కబీర్ సింగ్ లో షాహిద్ కపూర్ 30 సార్లు రీటేక్ ఇచ్చారు ఒక్క పంచ్ సీన్ కోసం. స్టంట్ ఆర్టిస్ట్ తల్లిదండ్రులు హాస్పిటల్‌లో ఉన్నా ఆయన షూటింగ్ నిలిపివేయలేదు.

---

1. జాతీయ స్టంట్ సేఫ్టీ అథారిటీ ఏర్పాటు

• హాలీవుడ్ లాగా ఒక సెంట్రల్ స్టంట్ గవర్నింగ్ బాడీ ఏర్పాటు చేయాలి.

• ప్రతి స్టంట్ సెట్‌లో:

  • పారామెడికల్ టీం

  • ఫైర్ ఎక్స్టింగ్యూషర్

  • స్టంట్-స్పెసిఫిక్ ఇన్సురెన్స్

2. ఇన్సురెన్స్ మాండేట్

• ఇన్సురెన్స్ కవరేజీ – ప్రతి స్టంట్ ఆర్టిస్ట్ కు కనీసం ₹50 లక్షల ఇన్సురెన్స్ తప్పనిసరి చేయాలి.

• "ప్రభుత్వం ఇన్సురెన్స్ స్కీమ్లు ప్రవేశపెట్టాలి. ప్రైవేట్ కంపెనీలు మాత్రమే ఆధారం కాదు" – సాయి ధనుష్.

3. ప్రొడ్యూసర్ల బాధ్యత

• ప్రమాదాలు జరిగితే, డైరెక్టర్లు మరియు ప్రొడ్యూసర్లు నేరుగా బాధ్యత వహించాలి.

• "ప్రమాదాలు జరిగితే, డైరెక్టర్ మరియు ప్రొడ్యూసర్ నేరానికి గురి కావాలి" –  సాయి ధనుష్.

• ఉదాహరణ: బ్రోమాన్స్ ప్రమాదం తర్వాత, డైరెక్టర్ మీద మోటార్ వెహికల్స్ డిపార్ట్మెంట్ కేసు నమోదు చేయబడింది.

---

ఇంకెన్ని ప్రాణాలు?

సినిమా ఇండస్ట్రీ స్టంట్ ఆర్టిస్ట్స్‌ను డిస్పోజబుల్ వర్కర్స్‌గా చూడకుండా మారాలి. ప్రతి స్టంట్ ఒక జీవితం మీద ఆట. జయన్, ఎస్.ఎం. రాజు వంటి మరణాలు ఇక మరోసారి జరగకూడదు.

"డైరెక్టర్ 'యాక్షన్!' అని అరిచిన ప్రతిసారీ, మా ప్రాణాలు పణంగా ఉంటాయి. ఇది కేవలం స్టంట్ కాదు – ఇది మరణంతో ఆడే జూదం." –సాయి ధనుష్  

ఇక మరో ప్రాణం కోల్పోకండి.....

స్టంట్ ఆర్టిస్ట్స్ "అనామక హీరోలు". వారు లేకుండా సినిమాలు జీవించవు. జయన్, ఎస్.ఎం. రాజు, ఉదయ్ రాఘవ్ వంటి మరణాలు ఇక జరగకూడదు.

"మేము కేవలం బ్యాక్గ్రౌండ్ వర్కర్స్ కాదు. మేము ఫ్రంట్‌లైన్ వీరులు. మా భద్రత మీ చేతుల్లో ఉంది."

మీరు ఏమనుకుంటున్నారు? స్టంట్ ఆర్టిస్ట్స్ కోసం మీరు ఏ చర్యలు తీసుకోగలరు? కామెంట్‌లో మాతో పంచుకోండి!

ఈ వ్యాసంలోని డేటా నిజమైన సంఘటనలు, ఇంటర్వ్యూలు మరియు మీడియా రిపోర్ట్స్ ఆధారంగా సేకరించబడింది. స్టంట్ ఆర్టిస్ట్స్ భద్రతకు మద్దతు ఇవ్వడానికి ఈ వ్యాసాన్ని షేర్ చేయండి!

(ఈ బ్లాగ్ పోస్ట్ ఇటీవలి సంఘటనలు మరియు ఇండస్ట్రీ ఎక్స్‌పర్ట్స్ స్టేట్‌మెంట్స్ ఆధారంగా రాయబడింది-సాయి ధనుష్)

---

మీరు ఏమనుకుంటున్నారు? స్టంట్ ఆర్టిస్ట్స్ సేఫ్టీ కోసం మీరు ఏమి చేయాలనుకుంటున్నారు? కామెంట్‌లో మాతో పంచుకోండి!

 

#Stunt artists accidents #Safety rules in film industry #SM Raju death #Telugu cinema stunt accidents #Stunt artists insurance